Door Maaike Verrips

Wat ik me al een tijdje afvraag is wat de impact van corona op de omgang met meertaligheid in Nederland zal zijn. Al tijdens de eerste persconferenties in maart 2020 viel de aanwezigheid van de gebarentolk op. Daar was het een en ander aan voorafgegaan. En dus stond er een tolk, en die staat er nog steeds.

Daardoor is het steeds weer zichtbaar dat de overheid een taak heeft om crisiscommunicatie toegankelijk te maken voor iedereen. Dat is ook niet meer dan logisch. Want alle mensen die door een taalbarrière informatie missen, lopen risico’s en zijn kwetsbaar voor desinformatie. En dat kan gevolgen hebben voor iedereen in de maatschappij.

Toegankelijke informatie voor iedereen, dat betekent in de praktijk meertalige informatie. En dat gaat bepaald nog niet vanzelf. Er is weliswaar een gebarentolk bij de persconferenties, maar daarmee wordt natuurlijk lang niet iedereen bereikt. GGDs meldden dat zij in sommige groepen het bron- en contactonderzoek niet effectief kunnen doen omdat ze onvoldoende tolken hebben om de taalbarrières te overwinnen.

Talloze vrijwilligers (!) spanden zich het afgelopen jaar in om alle informatie over corona en over de maatregelen te vertalen naar de talen van de inwoners van Nederland. Er werden op social media kanalen ingericht onder het motto: ‘De overheid bereikt deze mensen niet, dus wij moeten het zelf maar doen.’ In Rotterdam sloegen artsen onlangs alarm dat in sommige wijken maar 30-40 procent komt opdagen na een oproep voor vaccinatie. Burgemeester Aboutaleb zette gelukkig door met een voorlichtingscampagne in negen talen. Daarvoor moest hij ook nog politieke tegenstand overwinnen.

Ik hoop dat we deze lessen van de coronacrisis niet vergeten. De samenleving is meertalig en dat zal zo blijven. Een samenleving waarin iedereen kan meedoen, is een samenleving die de meertaligheid als uitgangspunt neemt en ondersteunt.  Laat meertaligheid het nieuwe normaal zijn.