Op zaterdag spreken we Russisch!

Op bezoek bij een Russische school in Nederland

Julija Danu is een meertalige Letse student die in haar jeugd thuis Russisch sprak en op school Lets leerde. Ze volgt nu de Engelstalige Research master Linguistics aan de Rijksuniversiteit Groningen. Onlangs deed ze voor de Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie onderzoek naar de Russische scholen in Nederland. De Stichting NOB (Nederlands onderwijs in het buitenland had om dit onderzoek gevraagd. Ze wilden namelijk graag weten hoe anderstalige scholen in Nederland hun onderwijs organiseren, als een spiegel voor hun eigen werk in het buitenland. In deze blog vertelt Julija over haar ervaringen op bezoek bij een Russische school in Groningen.

 (Scroll down for English version)

Ik was van harte welkom bij “Zolotoy Kluchik” (“Het Gouden Sleuteltje”) in Groningen. Het hoofd van deze school, Elvira Isaeva, nodigde me uit om op een lesdag langs te komen, zodat ik met eigen ogen kon zien hoe alles functioneerde, en mijn vragen persoonlijk kon voorleggen aan de docenten en haarzelf.

Werken met een klein budget

Toen ik op een zaterdag om 11 uur ‘s ochtends aankwam bij het kleine gebouw dat de school huurt, was het er druk. Leerkrachten waren alles aan het klaarzetten voor hun lessen, terwijl er steeds meer ouders en kinderen binnenkwamen. Ik was benieuwd wat ze precies zouden gaan doen, maar eerst had ik een gesprek met Elvira Isaeva, die met plezier al mijn vragen wilde beantwoorden. Uit dit gesprek kwam een voor mij onverwacht beeld van de school tevoorschijn: De school heft zo’n beperkt budget, dat ze gedwongen zijn de contributie van de ouders te gebruiken voor de huur, het lesmateriaal en alles wat er verder nodig is. Er blijft bijna geen geld over om de leerkrachten te betalen, daarom werken ze eigenlijk als vrijwilligers. Toch kun je niet zeggen dat het alleen maar welwillende amateurs zijn, ze zijn allemaal hoger opgeleid in pedagogiek of vergelijkbare vakgebieden en hebben allemaal een passie voor het onderwijs.

Een idee krijgen van je Russische wortels

Naast deze financiële uitdagingen is het ook nog niet zo eenvoudig om het onderwijs in zo’n speciale school goed te organiseren. Elvira Isaeva vertelde me erover en later zag ik het ook in de klassen. De kinderen op deze school verschillen in leeftijd, maar ook in de mate waarin ze het Russisch beheersen. De meeste kinderen hier komen uit gemengde gezinnen, ze hebben een Nederlandse vader en een Russische moeder, of andersom. Ze gaan meestal van maandag tot en met vrijdag naar reguliere Nederlandse scholen. Op zaterdag maken deze gezinnen tijd om het Russisch te verbeteren en de kinderen een idee te geven van hun Russische wortels op de Russische school. Juist voor deze biculturele kinderen probeert de school daarom niet alleen aandacht te besteden aan de taal, maar ook aan de Russische cultuur en geschiedenis. Muziek- en tekenlessen sluiten daar ook goed bij aan.

Uiteraard blijft het verbeteren van het Russisch wel het belangrijkste doel van de zaterdagsschool. Maar zoals ik al zei, de kinderen verschillen enorm in hun vaardigheid in het Russisch. Hoe moet je dan een groepsindeling maken, in leeftijden of in taalniveau? Er zijn jonge kinderen die zo goed Russisch spreken en lezen dat ze best met moeilijker onderwerpen als Russische geschiedenis aan de slag kunnen, terwijl er ook oudere kinderen zijn die echt worstelen met heel eenvoudige leestekstjes. Hoewel er veel boeken geschreven zijn over methodes om tweetalige kinderen les te geven, lijkt er weinig aandacht te zijn voor dit soort praktische vragen.

Indrukwekkende inzet

Het bezoek aan Het gouden sleuteltje liet een onuitwisbare indruk op mij achter. Wat een ongelofelijke inzet: leerkrachten die zich zo inzetten om de kinderen iets mee te geven, kinderen die zich op hun vrije zaterdag inzetten op school, ouders die met de leerkrachten inzetten om de school weer een stapje verder te helpen. Ik kon niet anders dan mezelf ook als vrijwilliger aan te melden. 

Na deze eerste ervaring in Groningen voerde ik gesprekken met directeuren, leerkrachten en ouders die betrokken zijn bij andere Russische scholen in Nederland. Er zijn twaalf Russische scholen in het land, die grotendeels  vergelijkbaar zijn met Het gouden sleuteltje. Uit mijn onderzoek blijkt dat de Russische scholen onderwijs leveren van goede kwaliteit en ondersteund worden door kleine gemeenschappen. Ze hebben misschien weinig geld en kleine groepjes leerlingen, maar het enthousiasme en de professionaliteit van directeuren, leerkrachten en ouders is enorm!

Hoe zijn uw ervaringen met scholen voor meertalige kinderen? Reageer op onze Facebook-pagina.

English version

On Saturday, we speak Russian!

Visiting a Russian school in the Netherlands

Julija Danu is a Latvian student from a Russian speaking family, who learned Latvian at school. She is now completing a Research master-program in Linguistics at the University of Groningen. Recently she carried out a research on the Russian schools in the Netherlands for the Science Shop Language, Culture and Communication. The request for this research came from the Stichting NOB (Nederlands onderwijs in het buitenland, Dutch Education abroad), they wanted to know how foreign schools in the Netherlands are organized.  In this blog post Julija tells us about her experiences visiting a Russian school in Groningen.

I was very welcome at “Zolotoy Kluchik” (“Het Gouden Sleuteltje”) in Groningen. The principal of this school, Elvira Isaeva, offered me to visit their school during their working day, to see how everything functions for myself and get any answers I might need from her and the teaching staff.

Working with a very small budget

When I arrived to the building that the school rents one Saturday around 11 am, there were a lot of people walking around that not so spacious building- teachers getting everything prepared for their lessons and parents bringing their children. Before visiting lessons however, I had a private interview with the principal who seemed eager to answer any of my questions. From this interview a rather unexpected picture of the school was settled in my mind: it lacks funding quite badly, so they are forced to spend money contributions from parents on their rent, study materials and so on. There is hardly any money left to pay the teachers, therefore they are like volunteers. Nevertheless, all of them have higher education diplomas in pedagogy or similar fields, and they are very passionate about teaching.

Getting an idea of your Russian roots

Apart from these material problems, there are some educational challenges too, which I could see myself while attending some of the lessons that day. Children who attend the school are of different ages, and most importantly, different language levels. Most of the pupils of the Russian school in Groningen come from mixed cultural families, having a Dutch father and a Russian mother or vice versa. During the week most of them attend regular Dutch schools. On Saturdays they go to the Russian school to improve their Russian and to get an idea of their Russian roots. That’s why the school tries to integrate not only language aspects into their teaching materials, but also cultural and historical aspects. Music and drawing lessons are used to obtain these various goals as well.

Of course improving the Russian language is the most important goal. As I said, there are big differences in the children’s proficiency in Russian. So how to divide the classes, on age or on Russian proficiency? Whereas some really proficient young children can proceed to some advanced subjects like Russian history and culture, some of the older but less proficient children struggle to fully understand even the most simple readings. Whereas there are plenty of books written on methodologies for teaching bilingual or multilingual children, none of them seem to deal with these issues.

Impressive commitment

All in all, I was honestly impressed by the commitment that I saw in this school: teachers being committed to their work, children committed to spending a part of their weekend in school, and parents committed to improve the school together with teachers. 

After this first experience, I had some opportunities to discuss similar matters with principals, teachers and parents of various Russian schools and communities across the Netherlands. There are 12 Russian schools working across the country. It seems that the situation in many schools is rather similar to the one I observed in “Zolotoy Kluchik”: Russian schools rely on very small community groups, which at the same time offer a good quality education. Despite lack of funding and small number of students, the enthusiasm and professionalism of principles, teachers and parents is hard not to notice.

What are your experiences with schools for bilingual children? Post them on our Facebook-site.