Geschikt voor alle leeftijden

Kinderen spelen graag spelletjes. Behalve dat het spelen ervan voor plezier zorgt, kunnen ze ook nog eens leerzaam zijn. Denk bijvoorbeeld aan woordspelletjes. Vaak hoef je hier niet eens geld aan uit te geven. Op deze manier kan de woordenschat van je kind vergroot worden.

Tip voor ouders van jonge kinderen

Ook al kunnen jonge kinderen vaak nog niet lezen, toch zijn er eindeloos veel leuke taalspelletjes te verzinnen waarmee ook zij hun taalvaardigheid kunnen oefenen. Hier volgen een paar voorbeelden.

• Je kan met je kind bijvoorbeeld een verhaalketting maken. Door om de beurt een zin te zeggen, maak je samen een verhaal. Kinderen komen vaak tot heel onverwachte wendingen wat tot grappige situaties kan leiden.
• Een ander leuk spelletje om je kind zijn/haar woordenschat te laten uitbreiden is ‘Ik zie ik zie wat jij niet ziet’. De ene speler neemt een object in gedachten en de andere speler moet raden wat het is. De rader mag ja-/nee-vragen stellen, bijvoorbeeld: “Is dat blauwe ding binnen in de kamer?” “Is het van plastic gemaakt?” “Kan je ermee spelen?”

De volgende drie spelletjes zorgen ervoor dat je kind zich bewust wordt van klanken en letters. Ze zijn dan ook heel geschikt om je zoon/dochter voor te bereiden op het leren lezen op school.

• Je kan een rijmspelletje spelen. Noem een woord en laat je kind een woord bedenken wat erop rijmt. Ga zo door totdat geen van jullie nog een woord kan bedenken. Als u ook nog zinnetjes gebruikt, dan ontstaat er al gauw een grappig gedichtje.
• Ook kan je een spelletje doen met kettingwoorden. Hierbij worden woorden gevormd die beginnen met de eindklank van het woord dat daarvoor kwam. Bijvoorbeeld voor het Engels: tree  -> evening (dan leg je uit dat dit woord eindigt op een ‘g’) -> great, enzovoorts. Dit is ook vast een goede voorbereiding op het leren schrijven.
• Een andere manier om met taal te oefenen is een abc’tje maken. Je schrijft het hele alfabet op een papier, met op elke regel een nieuwe letter. Bij elke letter verzin  je samen een woord uit de gewenste taal (zie afbeelding). Wie is het?

Een leuk bordspel voor jonge kinderen is ‘Wie is het?’. Hierbij moeten spelers vragen stellen aan de tegenstander om er achter te komen welk poppetje hij/zij heeft gekozen. Taal speelt op deze manier een belangrijke rol. Daarnaast is er sprake van visuele steun, aangezien de spelers de verschillende poppetjes aan elkaar moeten beschrijven. Deze visuele steun maakt het praten gemakkelijker. Natuurlijk kan je ook een persoon in gedachten nemen die alle spelers kennen. Zo heb je niet eens een bordspel nodig om ‘Wie is het?’ te spelen.

Tip voor ouders van wat oudere kinderen

Voor de wat oudere kinderen zijn er ook genoeg leuke woordspelletjes te verzinnen. Nu kan er natuurlijk ook geschreven en gelezen worden. Denk bijvoorbeeld aan ‘Woordrummikub’, ‘Scrabble’, ‘Pictionary’ of ‘Hints’.

Een ander leuk spel om te doen met wat oudere kinderen is het ‘Woordenboekspel’. Het enige dat je hiervoor nodig hebt is een woordenboek in de taal waarin je het spel wilt spelen. Spelers kiezen om de beurt een bijzonder, meestal onbekend woord uit het woordenboek en laten de andere spelers op een briefje schrijven wat zij denken dat het woord betekent. Degene die het woord in het woordenboek heeft uitgezocht schrijft de werkelijke betekenis ook op een briefje. En dan is het raden wat de goede definitie van het woord is!

Vereisten

Voor sommige bordspellen moeten speciale taalafspraken gemaakt worden met de spelers. Dit is bijvoorbeeld het geval bij ‘Scrabble’. Er zijn namelijk talen die letters gebruiken die niet in het Nederlandse alfabet voorkomen. In zo’n geval moet je van tevoren met elkaar afspreken welke Nederlandse letters gebruikt mogen worden voor de afwijkende letters in de andere taal.

Een andere mogelijkheid om problemen als deze op te lossen is door de spellen in het land van herkomst aan te (laten) schaffen.

Hier vind je elke week een nieuwe tip voor het stimuleren van de thuistaal, voor ouders en docenten. Deze leuke & praktische tips zijn gemaakt door studenten bij de Wetenschapswinkel Taal, cultuur en communicatie van de Rijksuniversiteit Groningen.